Po wniknięciu drobnoustrojów chorobotwórczych do organizmu, układ immunologiczny rozpoczyna walkę z infekcją. W tym celu wykorzystywane są mechanizmy i odruchy, które mają za zadanie m.in. usunięcie na zewnątrz lub unieszkodliwienie zarazków. Jednym z podstawowych mechanizmów obronnych jest kaszel, który pozwala na pozbycie się ciał obcych oraz oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny1. Jest to objaw nie tylko zwykłego przeziębienia – może również świadczyć o poważniejszych chorobach układu oddechowego, krążenia, pokarmowego lub nerwowego. Występują różne rodzaje kaszlu, a sam odruch bywa męczący. Nie można go jednak lekceważyć. Przyjrzyjmy się bliżej temu odruchowi obronnemu i sposobom jego leczenia.
PRZYCZYNY I RODZAJE KASZLU
Aby dobrze rozpoznać przyczyny kasłania, warto wiedzieć, co to jest kaszel. Jest to reakcja odruchowa na drażnienie zakończeń nerwowych, znajdujących się w błonie śluzowej górnych dróg oddechowych2. Układ immunologiczny chce w ten sposób pozbyć się ciała obcego lub patogenów atakujących komórki. Kaszel pojawia się również jako objaw poważnych chorób, jak na przykład zapalenie płuc lub oskrzeli, astma, gruźlica lub niewydolność serca. U wielu osób kaszel jest skutkiem palenia papierosów. Rozróżnia się dwa rodzaje kaszlu – mokry i suchy.
KASZEL SUCHY I MOKRY
W zależności od tego, czy kasłaniu towarzyszy odkrztuszanie (śluzu lub ropy), albo jego brak, rozróżniamy dwa rodzaje kaszlu – mokry i suchy. To bardzo ważne, aby prawidłowo zdiagnozować, z jakim typem mamy do czynienia, ponieważ od tego zależy skuteczność wybranej kuracji i leków. Wiele osób zastanawia się więc: czy męczy mnie kaszel mokry czy suchy i jak to rozpoznać? Aby wiedzieć, jak rozróżnić kaszel suchy od mokrego, pomocne będzie poznanie głównych objawów każdego z typów.
KASZEL SUCHY – OBJAWY
Literatura medyczna opisuje szereg objawów dla kaszlu suchego. Mając z nim do czynienia, przy każdorazowym odchrząkiwaniu czujemy pieczenie w gardle i tchawicy oraz ból, a niekiedy również uczucie łaskotania. Jednak nie wyczuwamy żadnej wydzieliny3. Kaszel suchy często jest męczący i występuje w formie drażniących, niekiedy długich ataków, wywołujących łzawienie oczu. Jeśli przyczyną jest infekcja dróg oddechowych, suchy kaszel po kilku dniach zmienia się w mokry kaszel.
KASZEL MOKRY – OBJAWY
Jak wskazuje nazwa, objawy kaszlu mokrego to przede wszystkim pojawiająca się wydzielina. Przy kasłaniu czujemy ją w gardle, a nieraz też wypluwamy – ma gęstą konsystencję o zabarwieniu białym lub żółtawym. Śluz zawiera drobnoustroje z krtani, tchawicy, płuc i oskrzeli. W ten właśnie sposób organizm oczyszcza się z patogenów4. Obecność kaszlu mokrego może więc oznaczać, że mamy do czynienia z infekcją dróg oddechowych. Warto stosować w takim wypadku kompleksowe leczenie przy pomocy leków przeciwzapalnych oraz pomagających rozrzedzić zalegającą wydzielinę. Pierwsze złagodzą dolegliwości związane z toczącym się stanem zapalnym, czyli m.in. gorączkę, obrzęk oraz ból, drugie natomiast ułatwią odkrztuszanie zalegającej wydzieliny produkowanej w wyniku infekcji.
POMOC W LECZENIU OBJAWÓW MOKREGO KASZLU
Aby wspomóc organizm w walce z infekcją dróg oddechowych, warto działać gdy tylko pojawi się odruch kaszlu mokrego. Środkami, które od dawna są znane i stosowane w leczeniu, są syropy z babki lancetowatej, bluszczu pospolitego czy pierwiosnka lekarskiego. Innym sposobem kompleksowego leczenia objawów kaszlu mokrego, jest przyjmowanie leków dostępnych w aptece bez recepty, takich jak Soledum® forte. Lek ten, działając przeciwzapalnie w drogach oddechowych, jest bardzo pomocny w łagodzeniu kaszlu mokrego – już po 4 dniach stosowania Soledum® forte, istotnie zmniejsza częstotliwość kaszlu5. Oczywiście przed wyborem jakiejkolwiek formy leczenia, należy zapoznać się z dołączoną do leku ulotką i skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, by zdiagnozować z jakim rodzajem kaszlu mamy do czynienia.
ULGA OD KASZLU JEST MOŻLIWA
Dzięki stosowaniu leków wykrztuśnych, które pomagają przy kaszlu mokrym, ulga od tego męczącego odruchu jest możliwa. Warto szukać dobrych i sprawdzonych sposobów, aby w trakcie infekcji dróg oddechowych wspierać system immunologiczny. Na koniec należy zapamiętać, że jeżeli uporczywy kaszel trwa długo i ma ostry przebieg, warto skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu. Może on zlecić dalsze badania, aby ustalić przyczyny kasłania.
Powyższy tekst nie stanowi źródła porady medycznej i nie może być traktowany jako zastępstwo dla świadczenia usług medycznych przez lekarza.
1. H. Batura-Gabryel, Kaszel – trudny problem kliniczny, Nowa Medycyna 1/2012
2. Portal Medycyna praktyczna dla pacjentów, artykuł pod redakcją dr med. Miłosza Jankowskiego, www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel
3. R. Krenke, J. Chorostowska-Wynimko, M. Dąbrowska, P. Bieńkowski, M. Arcimowicz, E. M. Grabczak, A. Mastalerz-Migas, Postępowanie w kaszlu u osób dorosłych – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych, Czasopismo Lekarz POZ, 2018, nr 6, s. 426
4. A. Undrunas, K. Kuziemski, Wybrane Problemy Kliniczne, Uporczywy kaszel – trudności diagnostyczno-terapeutyczne w codziennej praktyce lekarskiej, Via Medica, 2017, s. 149
5. Na podstawie badania klinicznego, 1,8-cyneol doprowadził do znaczącego zmniejszenia napadów kaszlu produktywnego po 4 dniach (p < 0,0001). Fischer J, Dethlefsen U. Efficacy of cineole in patients suffering from acute bronchitis: a placebo-controlled double-blind trial. Cough. 2013 Nov 21;9(1):25.
Soledum® forte, kapsułki dojelitowe, miękkie. Jedna kapsułka dojelitowa, miękka zawiera 200 mg 1,8- cyneolu (Cineolum). Wskazania do stosowania: Jako środek wykrztuśny w produktywnym kaszlu. Leczenie wspomagające ostrego, nieropnego zapalenia zatok. Leczenie wspomagające w zapalnych chorobach dróg oddechowych. Podmiot odpowiedzialny: M.C.M. Klosterfrau Healthcare sp. z o.o.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.